1D, 2D, a może kod hybrydowy? Rodzaje i sposób wyboru kodu kreskowego

Kody kreskowe

Nie ważne, w jakim sklepie robimy zakupy, każdy produkt opatrzony jest kodem kreskowym. Wykorzystuje się go również do oznaczania paczek kurierskich i pocztowych, czy sprzętu firmowego. Jego obecność nie jest przypadkowa, a przeznaczenie ściśle określone. Ponadto, coraz częściej można się zetknąć nie tylko z kreskowymi kodami, ale również kwadratowymi. Warto wiedzieć co oznaczają kody kreskowe i jaki rodzaj wybrać – kod 1D, 2D, czy hybrydowy.

Jednowymiarowy kod UPC

Kod UPC to pierwszy kod kreskowy zastosowany w skali międzynarodowej. Kodem UPC w pełnej wersji można zakodować 12 cyfr, a w skróconej 6. W pełnej wersji pierwsza liczba oznacza numer systemu. Pięć kolejnych to indywidualny numer dystrybutora. Następne pięć to numer identyfikacyjny towaru. A ostatnia cyfra jest znakiem kontrolnym. Tego typu kod wykorzystywany jest głównie w USA i Kanadzie w sprzedaży detalicznej.

Jednowymiarowy kod EAN

Kod EAN można określić europejską edycją UPC. Pełna wersja EAN pozwala zakodować 13 cyfr. Z kolei skrócona – 6 i stosuje się ją do oznaczania małych wyrobów konsumenckich. Z kolei EAN-13 sprawdza się nie tylko w sprzedaży detalicznej, ale również w hurtowej, magazynach, logistyce, czy transporcie. Struktura kodu EAN jest podobna do tego z UPC, z tą różnicą, że trzy pierwsze liczby określają kraj producenta. Dla Polski przydzielono prefiks 590.

Jednowymiarowy kod przeplatany ITF

Kod ITF charakteryzuje się tym, że każda cyfra to 5 czarnych lub białych kresek. Dwie z tych kresek są szerokie, a trzy wąskie. Stąd tez wzięła się nazwa kod przeplatany (ang. Interleaved 2 of 5). Informacje w ITF kodowane są zawsze przez 14 znaków. Kod 1D przeplatany na ogół wykorzystywany jest do oznaczania opakowań zbiorczych, ale również w handlu hurtowym, czy monitoringu przepływu towarów.

Kody 1D – Code 39 i Code 128

Innymi również spotykanymi w Polsce kodami 1D są Code 39 i Code 128. Ten pierwszy najczęściej wykorzystywany jest w przemyśle motoryzacyjnym i do oznaczania części. Składa się on z 43 znaków. Na każdy znak przypada 9 pasków, z czego 3 są szerokie. Stąd bierze się jego nazwa – Code 39. Charakterystyczne jest również to, że każdy znak zawiera 5 czarnych i 4 białe kreski.

Z kolei Code 128 posiada atut wysokiej rozdzielczości. W odróżnieniu od poprzednika jest w stanie zakodować 3 razy więcej znaków tj. 128. Na każdy z nich przypada 11 czarnych i białych modułów. Kreski i przerwy są możliwe do ułożenia w 4 różnych szerokościach. Dzięki temu kod może być bardziej zwarty i często charakteryzuje się wysoką gęstością zapisu.

Rodzaje kodów 2D

Kody 2D to dużo bardziej innowacyjne i zaawansowane rozwiązanie do identyfikacji oraz monitorowania towarów. W niektórych domenach istnieje obowiązek oznaczania produktów kodami 2D. Takie zmiany zaszły m.in. w branży tytoniowej i farmaceutycznej. Wdrożenie dyrektyw tytoniowej i antyfałszywkowej obliguje producentów leków i papierosów do zadbania o to, by każdy produkt opatrzyć indywidualnym kodem dwuwymiarowym. Może to być kod alfanumeryczny typu Data Matrix, który ma możliwość zapisu 3116 znaków numerycznych lub 2335 alfanumerycznych. Z kolei inny kod 2D – kod QR posiada ponad dwa razy większą pojemność i jest w stanie zapisać aż 7089 znaków numerycznych i 4296 alfanumerycznych.

Kody hybrydowe

Kody hybrydowe to nic innego jak połączenie jednowymiarowego kodu kreskowego z kodem 2D. Zasadność powstania hybryd można wiązać z rosnącymi wymaganiami rynku, ale również koniecznością wzrostu bezpieczeństwa, co oznacza, że jeden rodzaj kodu jest już niewystarczający. W związku z tym stosując kod hybrydowy typu Aztec Mesas, kreski odpowiadają za np. identyfikację jednostki w postaci UPC, czy EAN. Z kolei górne lub dolne kwadraty za dane uzupełniające typu numer serii, czy data przydatności.

Skanery do kodów 1D, 2D i hybrydowych

Rodzaj kodu kreskowego determinuje posiadanie odpowiedniego czytnika. O ile w przypadku kodów 1D nie powinno być problemów, o tyle w przypadku 2D lub hybryd odczyt może być niemożliwy. Taka sytuacja może się pojawić, przy skanerach wizyjnych. Ich technologia uniemożliwi identyfikację produktów z kodami typu Data Matrix, czy QR.

W takim wypadku konieczne będzie zaopatrzenie się w specjalny skaner z technologią odczytu imager 2D. Takim rozwiązaniem może być skaner Zebra DS4308 HD. To wielofunkcyjny czytnik kodów. Umożliwia on identyfikację = nie tylko 2D, ale równie 1D, czy PDF417. W związku z tym możliwy jest skan nie tylko z produktów, ale także kodów z ekranów urządzeń mobilnych (np. smartfonów). Tego typu model może mieć więc różnorodne zastosowania m.in. w handlu, logistyce, czy produkcji.